2022_GR_00101 - Verlenen van een advies aan de Vlaamse Regering houdende de verdeling van de stemrechten voor de vorming van de toekomstige woonmaatschappij. - Beslissing

Op 25 oktober 2021 besliste de gemeenteraad een advies uit te brengen over de afbakening van het werkingsgebied voor de vorming van de toekomstige woonmaatschappij. De gemeenteraad adviseerde een werkingsgebied vast te leggen bestaande uit Vilvoorde en Machelen. 

Per brief van 7 februari 2022 werd de stad door de Vlaamse Regering, Kabinet van de Vlaams minister van Financiën en Begroting, Wonen en Onroerend Erfgoed op de hoogte gebracht van het besluit van de Vlaamse Regering van 4 februari 2022 tot vaststelling van het werkingsgebied Halle-Vilvoorde-Oost. De Vlaamse Regering volgt hiermee het advies van Vilvoorde en Machelen om met beide gemeenten een apart werkingsgebied te vormen. Dat werkingsgebied krijgt de naam 'Halle-Vilvoorde-Oost'.

In dezelfde brief wordt aandacht gevraagd voor de verdeling van de onderlinge stemverhouding in de algemene vergadering van de toekomstige woonmaatschappij van de lokale besturen die deel uitmaken van het werkingsgebied. De stemverhouding zal in een volgend besluit vastgelegd worden door de Vlaamse Regering. In de Vlaamse Codex Wonen van 2021 is vastgelegd dat de gemeenten en OCMW's die in het werkingsgebied van de woonmaatschappij liggen en aandeelhouder zijn van die maatschappij, samen altijd over meer dan 50% van het totale aantal stemrechten moet beschikken die verbonden zijn aan de aandelen. 

De Vlaamse Regering moet bij de verdeling van de stemrechten in elk geval rekening houden met de volgende twee objectieve criteria:

1. de verhouding tussen het aantal sociale huurwoningen per gemeente;
2. de verhouding tussen het aantal huishoudens per gemeente.

Maar zij kan ook rekening houden met bijkomende criteria die door de gemeenten worden voorgesteld, evenals met het advies van de gemeenten over het gewicht dat aan elk criterium wordt gehecht.

Om een beslissing over de stemrechtenverdeling te kunnen nemen, vraagt de Vlaamse Regering opnieuw advies aan de lokale besturen. Dit advies moet door de gemeenteraad gedragen zijn en ten laatste op 13 mei 2022 aan de Vlaamse Regering worden bezorgd.

Indien bij het advies over het afbakenen van het werkingsgebied reeds een voorstel tot stemrechtenverdeling werd opgenomen, hoeft dit niet opnieuw expliciet aan de Vlaamse Regering betekend te worden, maar men moet zich er wel van vergewissen dat het eerder gegeven advies aan bovenstaande vormvereisten (minstens de twee objectieve criteria) voldoet. De stad heeft in het gemeenteraadsbesluit over de afbakening van het werkingsgebied in de motivering weliswaar melding gemaakt van een stemrechtenverdeling van 75% voor de stad Vilvoorde en 25% voor gemeente Machelen, maar dat hield enkel rekening met het criterium van het aantal huishoudens per gemeente, en niet met dat van het aantal sociale huurwoningen per gemeente. Dat advies voldoet met andere woorden niet aan de vormvereisten. Maar ook indien het advies over de stemrechtenverdeling wel aan alle vormvereisten zou voldoen, staat het elk lokaal bestuur vrij om dat advies formeel te herbevestigen of zelfs bij te stellen.

Aangezien het eerder advies van de stad niet aan alle vormvereisten voldoet, is het aan te raden een nieuw formeel advies hierover te formuleren.

De cijfers met betrekking tot de twee verplichte criteria:

Het stadsbestuur stelt voor een gewicht van 90% aan het eerste criterium (aantal huishoudens) te geven en een gewicht van 10% aan het tweede criterium (aantal sociale woningen), omdat men van oordeel is dat de bevolkingsgrootte van een gemeente een doorslaggevende factor hoort te zijn in het bepalen van de onderlinge stemverhouding van de partnerbesturen in een woonmaatschappij. 

Aldus wordt een stemverhouding bekomen van (25,14% x 0,9) + (15,68% x 0,1) = 24,19% voor gemeente Machelen; en (74,86% x 0,9) + (84,32% x 0,1) = 75,81% voor stad Vilvoorde.

• Het decreet van 9 juli 2021 houdende wijzigingen van diverse decreten met betrekking tot wonen, waarbij een regelgevend kader met betrekking tot de woonmaatschappijen wordt gecreëerd.
• Besluit van de Vlaamse Regering van 20 december 2021 tot wijziging van verschillende besluiten over wonen.